Την ώρα όμως που οι δανειστές ξεφουσκώνουν ανακουφισμένοι, στο εσωτερικό η υπομονή δείχνει να εξαντλείται. Αυτό δεν το δείχνουν μόνο οι δημοσκοπήσεις, αλλά οι αντιδράσεις και οι συμπεριφορές των καθημερινών ανθρώπων στο δρόμο.
Κάθε πολιτική παράταξη για να αναπτύξει την πολιτική της κυριαρχία και να καταλάβει την εξουσία χρειάζεται ένα γενικό και ένα ειδικό αφήγημα, τα μηνύματα των οποίων θα πρέπει να γίνονται κατανοητά και αποδεκτά από ένα πλειοψηφικό ρεύμα της κοινωνίας ή έστω μια δεσπόζουσα μειοψηφία. Δεσπόζουσα μειοψηφία στα πεπραγμένα των επιχειρήσεων λέμε εκείνη που κατέχει πάνω από 33,3% του μετοχικού κεφαλαίου και μπορεί να μπλοκάρει κρίσιμες αποφάσεις.
Ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015 κέρδισαν τις εκλογές με ένα εκτενές γενικό αφήγημα όπως το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και με βασικό αφήγημα τα μηνύματα που περικλείουν οι παρακάτω προτάσεις.
Υπάρχει άλλος δρόμος εξόδου από την κρίση χωρίς λιτότητα αρκεί να διαπραγματευτούμε με απειλή τη ρήξη, να αλλάξουν οι όροι του προγράμματος και να "κουρευτεί" το χρέος. "Θα παρακαλάνε να μας δανείσουν"... ήταν η επωδός του κ. Βαρουφάκη και του κ. Τσίπρα και όλων των στελεχών, αρκεί να αρνηθούμε τα δανεικά και να απειλήσουμε με χρεοκοπία.
Η σαφής δέσμευση περί κατάργησης του άδικου φόρου ΕΝΦΙΑ.
Η υπόσχεση της 13ης σύνταξης.
Η αύξηση του βασικού μισθού στα 751 Ευρώ κλπ.
Η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Και το τέλος της πολιτικής κυριαρχίας της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που μονοπώλησαν τη μεταπολίτευση και οδήγησαν στη χρεοκοπία. Να τελειώνουμε με το παλιό...
Η στρατηγική αυτή το καλοκαίρι του 2015 απέτυχε παταγωδώς ακόμη και όταν χρησιμοποιήθηκε σαν ύστατη απειλή το εντυπωσιακό 60% του δημοψηφίσματος που ψήφισε ΟΧΙ στο πρόγραμμα (μνημόνιο) που πρότειναν οι Ευρωπαίοι.
Την επομένη του ΟΧΙ ο κ. Τσίπρας πήγε και αποδέχτηκε ένα μνημόνιο ακόμη πιο βαρύ από εκείνο της προηγούμενης του δημοψηφίσματος και πολύ βαρύτερο από εκείνο που θα αποδεχόταν το Φεβρουάριο του 2015.
Όπως ήταν αναμενόμενο κανένα από τα βασικά αιτήματα δεν τηρήθηκε. Όλη η στρατηγική είχε αποτύχει. Ο μέσος άνθρωπος όμως δεν είχε αρχίσει να πληρώνει ακόμη τους φόρους και οι ρυθμίσεις βοηθούσαν την ψυχολογία της τσέπης.
Στη συνέχεια αφού είχε ολοκληρώσει την υποταγή με τη μνημονιακή "κωλοτούμπα", προκειμένου να αναπληρώσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, πήγε στις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 με διαφορετική βασική αφήγηση από εκείνη που κέρδισε τις εκλογές λίγους μήνες νωρίτερα.
Προς τους δανειστές "πουλούσε" το σενάριο πως ο ίδιος μπορεί να εφαρμόσει καλύτερα ένα τρίτο μνημόνιο λόγω των μικρότερων κοινωνικών αντιδράσεων τις οποίες τα προηγούμενα χρόνια ο ίδιος και το κόμμα τους συντόνιζαν.
Η αιτιολόγηση της στροφής προς το εσωτερικό ήταν πως η ρήξη θα προκαλούσε στη χώρα μεγαλύτερη καταστροφή από τον ατιμωτικό συμβιβασμό. Προς το εσωτερικό "πούλησε" επίσης το σενάριο του κοινωνικού προγράμματος που θα έκανε το τρίτο μνημόνιο διαφορετικό από τα προηγούμενα.
Στις εκλογές αυτές υπήρξαν μετακινήσεις ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές του Σεπτέμβρη κέρδισε 35,4% έναντι 36,34% τον Ιανουάριο με 320 χιλ ψήφους λιγότερους αφού από 2,245 εκατ. έλαβε 1,925 εκατ.
Η αύξηση της αποχής από τα 3,58 εκατ. στα 4,27 εκατ. κατά 700 χιλ. περίπου διατήρησε τα ποσοστά στα ίδια επίπεδα και για το ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τη ΝΔ.
Στις εκλογές του Σεπτέμβρη ένα μέρος των απογοητευμένων που είχαν ψηφίσει τον Ιανουάριο για τον ΕΝΦΙΑ, την 13η σύνταξη, τη σκληρή διαπραγμάτευση κλπ αναπληρώθηκαν από αυτούς του αστικού στρατοπέδου που είδαν στο πρόσωπο του κ. Τσίπρα αυτόν που θα μπορούσε να εφαρμόσει ένα μνημόνιο να κρατήσει τη χώρα στο ευρώ και να εξασφαλίσει την κοινωνική ηρεμία.
Δυο μήνες αργότερα αν είχαν γίνει οι εκλογές όταν όλοι είχαν αρχίσει να πληρώνουν τους φόρους που καθυστερούσε να εισπράξει η κυβέρνηση το αποτέλεσμα θα ήταν διαφορετικό.
Από τα μέσα του Φθινοπώρου άρχισε η δημοσκοπική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Τσίπρα προσωπικά. Οι λέξεις που αποτύπωναν την συντριπτική πλειοψηφία της κοινής γνώμης ήταν: Ψεύτης, Οργή, Ταπείνωση, Απαισιοδοξία για το μέλλον κλπ.
Μετά το τέλος της εσωστρέφειας στη ΝΔ με την εκλογή του κ. Μητσοτάκη, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει περάσει σταθερά μπροστά, με διαφορά όμως η οποία κυρίως προκύπτει από την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα έκλεισε την πρώτη αξιολόγηση με ένα μείγμα οικονομικής πολιτικής που αφορά κατά 90% την αύξηση των φόρων, τόσο των έμμεσων που πλήττουν τους φτωχούς όσο και των άμεσων που επιλεκτικά χτυπούν μια τάξη μικρομεσαίων με συρρικνούμενη φοροδοτική ικανότητα. Με έναν επιφανειακό και αδιέξοδα ταξικό προσανατολισμό η κυβέρνηση προσπάθησε να δημιουργήσει εντυπώσεις πως το τρίτο μνημόνιο είναι διαφορετικό. Το ζήτημα είναι πως αν το τρίτο μνημόνιο φέρει ύφεση, οι συνέπειες θα πλήξουν περισσότερο τους αδύναμους οικονομικά.
Η αφήγηση της κυβέρνησης το 2016 εδράζεται στην επικοινωνιακή προβολή του πλήγματος των μικρομεσαίων περισσότερο σε σχέση με τους χαμηλόμισθους. Η νοσηρή ικανοποίηση του συναισθημάτων φθόνου δεν αποτελεί όμως καλό οδηγό για την ανάπτυξη και την αύξηση της πίτας για το σύνολο. Τουναντίον η εξίσωση προς τα κάτω δημιουργεί συνθήκες καθοδικού σπιράλ, μέχρι την εξαθλίωση όλων μεν, το πιο αδύναμων περισσότερο δε.
Το άλλο σκέλος είναι η πεποίθηση πως θα προκύψει ανάπτυξη καίτοι οι φόροι θα προκαλέσουν ύφεση, κυρίως από τη στήριξη της ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες. Μέχρι στιγμής πάντως η αγορά και η οικονομία συνολικότερα δεν προεξοφλούν πως τους επόμενους 3-6 μήνες αναμένεται κάποια αντιστροφή του κλίματος. Τα στοιχεία του τετραμήνου ήταν χειρότερα και από αυτά που περίμενε η στήλη που διακρίνεται για την έλλειψη αισιοδοξίας σε σχέση με τον ορατό ορίζοντα...
Στην κυβέρνηση πιστεύουν πως αφού οι κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή έχουν περάσει με συμπαγή την οριακή πλειοψηφία των 153 βουλευτών, δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο για την ολοκλήρωση της τετραετίας.
Αυτό έχει βάση αλλά θα εξαρτηθεί κυρίως από την κατάσταση της οικονομίας και των εσόδων το Φθινόπωρο. Θα εξαρτηθεί ακόμη από τη στάση των ξένων και τις σκοπιμότητες που εξυπηρετεί η ανάδειξη και στήριξη του κ. Τσίπρα στην εξουσία.
Αν το Φθινόπωρο περάσουν και οι μνημονιακοί νόμοι για τα εργασιακά και το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων χωρίς αντιδράσεις τότε ίσως εξαντλείται και η χρησιμότητα της κυβέρνησης της αριστεράς.
Αν η αφήγηση της στροφής της οικονομίας σε ανάπτυξη δεν επιβεβαιωθεί το Φθινόπωρο, η κυβέρνηση θα χάσει το βασικό άξονα της αφήγησής της. Αν δεν πιαστούν οι στόχοι των εσόδων για το δημόσιο ταμείο και τα ασφαλιστικά ταμεία και ενεργοποιηθεί ο "κόφτης", η κυβέρνηση χάνει όλη την αφήγηση και ανοχή στην κοινωνία που της έχει απομείνει.
Η κυβέρνηση αυτήν τη στιγμή δεν φαίνεται να κινδυνεύει από την αντιπολίτευση η οποία παρά το σύνθημα για εκλογές δείχνει πως έχει υιοθετήσει τη στρατηγική του ώριμου "φρούτου".
Η κυβέρνηση κινδυνεύει από την οικονομία και την καταστροφή που έχει επιφέρει εκεί και από τη μνημειώδη αδυναμία των στελεχών της στη διαχείριση της καθημερινότητας (προσφυγικό, δημόσια ασφάλεια, υγεία, παιδεία κλπ.).
Η κυβέρνηση κινδυνεύει περισσότερο από το οργισμένο 30% των δημοσκοπήσεων που είναι με τον κανένα. Κινδυνεύει από αυθόρμητες συγκεντρώσεις όπως αυτή της 15ης Ιούνη μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Κινδυνεύει από την οργή των υπομονετικών ανθρώπων πολλοί από τους οποίους την ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές μπας και απαλλαγούν από τα ίδια και ίδια πρόσωπα και πρακτικές, τα οποία πάλι βρήκαν μπροστά τους με αριστερή επικάλυψη.
kostas.stoupas@capital.gr
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΣΑΣ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ
ΣΤΟ FACEBOOK Ή ΣΤΟ BLOGGER👇
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Αγαπητοί αναγνώστες, ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε.